Podziału majątku wspólnego
Podział majątku wspólnego jest kluczowym etapem po rozwiązaniu małżeństwa lub ustaniu innego związku formalnego, w którym strony były współwłaścicielami wspólnego majątku. W polskim prawie rodzinnym i cywilnym, po rozwodzie, separacji lub ustaniu innego związku mającego charakter wspólności, konieczne jest przeprowadzenie procedury podziału majątku wspólnego. Proces ten może być skomplikowany, zarówno pod względem emocjonalnym, jak i prawnym, dlatego warto skorzystać z pomocy profesjonalistów, którzy w tej dziedzinie mają wieloletnie doświadczenie, które zapewni odpowiednie wsparcie zarówno w procesie negocjacji na etapie polubownym, jak również przed sądem.
1. Czym jest majątek wspólny?
Majątek wspólny obejmuje wszelkie dobra nabyte przez małżonków w trakcie trwania małżeństwa. W ramach tego majątku znajdują się m. in.:
• nieruchomości,
• ruchomości (np. samochody, sprzęt AGD, meble),
• oszczędności (np. na kontach bankowych),
• inne dobra nabyte w trakcie trwania małżeństwa (np. akcje, obligacje, prawa do firm).
Zasadą w polskim prawie cywilnym jest, że małżonkowie mają równy udział w majątku wspólnym, chyba że strony w umowie majątkowej (tzw. intercyzie) postanowiły inaczej. Po zakończeniu małżeństwa, poprzez rozwód lub separację, majątek ten może zostać podzielony. Odstępstwem od tej zasady są nierówne udziały w majątku wspólnym. Zgodnie z przepisami prawa, sąd może orzec o nierównych udziałach małżonków w majątku wspólnym tylko w wyjątkowych przypadkach, kiedy zaistnieją szczególne okoliczności, które uzasadniają taki podział.
Art. 43 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że „sąd może ustalić nierówne udziały w majątku wspólnym, jeżeli przemawiają za tym szczególne okoliczności.” W tym kontekście istotne są okoliczności konkretnej sprawy, które mogą uzasadniać, że równy podział nie byłby sprawiedliwy.
2. Kiedy konieczne jest przeprowadzenie podziału majątku wspólnego?
Podział majątku wspólnego może nastąpić w różnych sytuacjach, w tym:
• Po rozwodzie – jeśli małżonkowie nie przeprowadzili podziału majątku wspólnego w trakcie postępowania rozwodowego, będą zmuszeni do przeprowadzenia tego procesu po orzeczeniu rozwodu.
• Po separacji – podobnie jak w przypadku rozwodu, separacja wymaga podziału majątku, jeśli małżonkowie się na to zdecydują.
• Po śmierci jednego z małżonków – w przypadku śmierci jednego ze współmałżonków konieczne jest przeprowadzenie podziału majątku wspólnego w ramach postępowania spadkowego, chyba że małżonkowie wcześniej uzgodnili rozdzielność majątkową.
3. Procedura podziału majątku wspólnego
Procedura podziału majątku wspólnego może przebiegać na dwa główne sposoby:
1. Polubownie, poprzez umowę
2. Na drodze postępowania sądowego
3.1. Podział majątku wspólnego polubownie
Jeśli małżonkowie są zgodni co do sposobu podziału majątku, mogą zawrzeć umowę o podział majątku wspólnego. Umowa taka jest zawierana przed notariuszem, który nadaje jej formę aktu notarialnego. Taki sposób podziału jest stosunkowo szybki, tani i mało formalny.
Kroki procedury polubownego podziału majątku wspólnego:
• Negocjacje – małżonkowie lub ich pełnomocnicy uzgadniają sposób podziału majątku, tj. czy majątek będzie podzielony fizycznie (np. podział nieruchomości) czy poprzez przyznanie określonych rzeczy jednemu z małżonków oraz ustalenie wartości kompensacyjnej.
• Wykonanie umowy przed notariuszem – po osiągnięciu porozumienia, małżonkowie podpisują umowę o podział majątku przed notariuszem, który sporządza odpowiedni akt notarialny.
• Wprowadzenie zmian w księgach wieczystych – w przypadku podziału nieruchomości, notariusz może pomóc w złożeniu wniosku o wpis zmian do ksiąg wieczystych, jeżeli jedna ze stron przejmuje prawo własności nieruchomości.
3.2. Podział majątku wspólnego sądowy
Jeśli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w sprawie podziału majątku, konieczne jest postępowanie sądowe. Postępowanie takie może być bardziej czasochłonne i kosztowne, gdyż to sąd podejmuje decyzję o sposobie podziału majątku wspólnego na podstawie przedstawionych dowodów.
Kroki procedury sądowego podziału majątku wspólnego:
1. Wniosek o podział majątku wspólnego – wnioskodawca składa pozew o podział majątku wspólnego do sądu rejonowego, który jest właściwy miejscowo dla miejsca zamieszkania małżonków.
2. Ustalenie sposobu podziału – w trakcie rozprawy sądowej omawiane są kwestie podziału majątku. Sąd może wybrać różne formy podziału, takie jak:
o Podział fizyczny – jeśli nieruchomości lub inne składniki majątku dają się podzielić, sąd może przeprowadzić fizyczny podział (np. podział działki na mniejsze części).
o Podział przez sprzedaż – gdy podział fizyczny jest niemożliwy lub nieopłacalny, sąd może zdecydować o sprzedaży nieruchomości i podziale uzyskanej kwoty między małżonków.
o Przyznanie majątku jednej ze stron – sąd może zdecydować, że majątek zostanie przyznany jednemu z małżonków, przy czym druga strona otrzyma odpowiednią rekompensatę finansową.
3. Określenie udziałów w majątku wspólnym – sąd ustala wysokość udziałów małżonków w majątku wspólnym. Zasadą jest, że majątek wspólny dzielony jest po równo, chyba że istnieją szczególne okoliczności, które uzasadniają inny podział (np. jeżeli jedna strona wnosiła znaczący wkład w nabycie majątku).
4. Uregulowanie spraw finansowych – jeśli jeden z małżonków ma przejąć całość lub część majątku, sąd ustala sposób spłaty drugiej strony, w zależności od wartości majątku oraz przyjętego sposobu podziału.
3.3. Postępowanie wykonawcze
Po zakończeniu postępowania sądowego i wydaniu orzeczenia o podziale majątku, konieczne może być przeprowadzenie postępowania wykonawczego w celu realizacji podziału majątku (np. sprzedaż nieruchomości, podział rzeczy, wykonanie zapłat kompensacyjnych).
Korzyści ze współpracy z Kancelarią Radcy Prawnego Paula Serweta-Dęga
Podział majątku wspólnego, zarówno w drodze negocjacji, jak i postępowania sądowego, jest procesem złożonym i wymaga znajomości przepisów prawa, procedur sądowych oraz umiejętności negocjacyjnych. Współpraca z naszą kancelarią przynosi wiele korzyści, gdyż oferujemy:
a) Profesjonalne doradztwo prawne
Radca prawny pomoże w zrozumieniu skomplikowanych kwestii związanych z podziałem majątku wspólnego, takich jak ustalanie wartości poszczególnych składników majątku, ustalanie udziałów małżonków, czy ocena, które składniki majątku podlegają podziałowi, a które pozostają poza nim (np. darowizny, odziedziczone rzeczy, prawa autorskie).
b) Pomoc w negocjacjach
Radca prawny, działając w imieniu klienta, pomoże w negocjacjach z drugą stroną, dążąc do zawarcia umowy o podział majątku wspólnego, która będzie korzystna dla jego Klienta. Warto mieć profesjonalnego doradcę, który pomoże uzyskać sprawiedliwy podział majątku, unikając niepotrzebnych konfliktów i sporów.
c) Reprezentacja przed sądem
W przypadku postępowania sądowego, radca prawny zapewnia reprezentację w sądzie, przygotowując wnioski, dowody oraz prezentując stanowisko Klienta w sprawie. Prawnik pomoże także w odpowiednim sformułowaniu wniosków dowodowych koniecznych do przeprowadzenia postępowania w sposób korzystny dla reprezentowanej strony.
d) Oszczędność czasu i pieniędzy
Dzięki profesjonalnemu wsparciu prawnik zapewnia, że proces podziału majątku będzie przebiegał sprawnie i zgodnie z przepisami prawa, minimalizując ryzyko opóźnień i kosztów wynikających z błędów proceduralnych.
e) Wsparcie w postępowaniu wykonawczym
Jeżeli podział majątku wiąże się z koniecznością wykonania postanowień sądowych (np. sprzedaż nieruchomości, zapłata kompensacyjna), kancelaria prawna pomoże w realizacji tych czynności.
Podział majątku wspólnego to skomplikowany proces, który może być przeprowadzony na drodze polubownej lub sądowej. Współpraca z Kancelarią Radcy Prawnego zapewnia profesjonalne wsparcie, które pomoże uniknąć błędów, skrócić czas trwania postępowania i umożliwi osiągnięcie sprawiedliwego podziału majątku. Radca prawny nie tylko zapewni zgodność z przepisami prawa, ale także wesprze w negocjacjach i reprezentacji przed sądem, co jest nieocenione, szczególnie w trudnych sprawach o podział majątku. W postępowaniach o podział majątku wspólnego, które prowadzimy reprezentując naszych Klientów, często dochodzi do sytuacji, w której jeden z małżonków dokonuje nakładów (inwestycji) ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny – na przykład finansując remont domu, czy też zakup działki pod budowę nieruchomości. W takich sytuacjach rozliczenie tych nakładów jest konieczne i niesie za sobą duże konsekwencje w zakresie wzajemnych rozliczeń.
W celu uzyskania pełnej konsultacji w sprawie o podział majątku wspólnego oraz opracowania strategii procesowej, najlepiej umówić się na spotkanie. Napisz do nas bądź skontaktuj się telefonicznie w celu umówienia wizyty w siedzibie kancelarii we Wrocławiu, bądź w formie on line.